Bydgoskie Zakłady Fotochemiczne
 

W 1925r. Marian Dziatkiewicz założył w Bydgoszczy Fabrykę Płyt Fotograficznych „Alfa”. Zakład prężnie się rozwijał w latach przedwojennych. Przetrwał lata okupacji pod nazwą „Opta”.

Po wojnie fabrykę znacjonalizowano i przemianowany na Bydgoskie Zakłady Fotochemiczne. Początkowo zakłady te funkcjonowały pod szyldem „Film Polski”. W połowie lat 50. przyjęły wraz z Warszawskimi Zakładami Fotochemicznymi wspólną nazwę handlową „Foton” . Pierwszą lokalizacją była ulica Garbary 3. Pod tym adresem główna siedziba zakładów funkcjonowała do 1970r., gdy oddano do użytku nowoczesny kompleks przemysłowy przy ulicy Pięknej 13.

W swej bogatej ofercie BZF posiadały m.in. całą gamę papierów fotograficznych (do powiększeń i kopii stykowych, zawodowych i amatorskich, dokumentowych i rejestracyjnych), chemikalia dozowane, oraz filtry ciemniowe. W pierwszych latach powojennych korzystano też ze spuścizny przedwojennej „Alfy”, produkując płyty szklane (Omega, Ultrapan oraz graficzne).

Papiery fotograficzne

Film Polski

Niewiele wiadomo o tym okresie istnienia Bydgoskich Zakładów Fotochemicznych. Wiadomo jedynie, że zakłady te jako pierwsze po wojnie podjęły produkcję materiałów światłoczułych (Warszawskie Zakłady Fotochemiczne były w tym czasie w fazie odbudowy).

Pudełko po papierze chlorosrebrowym do kopii stykowych.

Film Polski, papier chlorosrebrowy.

Numer emulsji oraz termin wywołania - do lipca 1954r.

Film Polski, papier bromosrebrowy.

Numer emulsji oraz termin wywołana - do lutego 1956r.


 

Bydgoskie Zakłady Fotochemiczne „Foton” były jedynym w kraju producentem papierów fotograficznych, zarówno amatorskich jak i zawodowych.

Fragment katalogu Fotonu na rok 1960, poświęcony rodzajom oferowanych papierów do powiększeń.

Na przestrzeni lat, oprócz stałego udoskonalania emulsji, zmieniano także wzory opakowań. Jednak w porównaniu do opakowań błon Fotopan, zmiany te nie są duże.

Papier chlorosrebrowy "Chlor". Pierwszy typ pudełka oraz etykiety.

Foton, papier chlorosrebrowy.

Numer emulsji, rodzaj papieru oraz inne informacje o produkcie.

Porównanie pudełek papierów chlorosrebrowych - Foton oraz Film Polski.

Papier bromosrebrowy „Brom” do powiększeń. Nowy typ etykiety.



Foton, papier bromosrebrowy.

Numer emulsji, rodzaj papieru oraz inne informacje o produkcie.

Na przełomie lat 70. i 80. zmieniły się kolory opakowań. Nazwę „Brom” zastąpił „Fotonbrom”.


Papiery "Fotonbrom" z lat 80. Odejście od żółtej kolorystyki.

Chociaż na przestrzeni lat etykiety ulegały drobnym zmianom graficznym (m.in. w połowie lat 60. zaprzestano stosowania skali światłoczułości CUK), tak ich znaczenie pozostało takie samo – stopień gradacji papieru. I tak, w swej ofercie bydgoski Foton posiadał papier Miękki (58°), Specjalny (50°), Normalny (42°), Twardy (34°) i Bardzo Twardy (26°) – później przemianowany na Ekstra Twardy.

Etykiety z lat 1960-1990.

Konfekcja

Papiery chlorosrebrowe produkowano w formatach od 6,5x9,5cm do 18x24cm. Mniejsze formaty oferowano w opakowaniach po 50, 100 i 1000 sztuk. Większe w ilościach po 25, 50 oraz 100 sztuk. Papiery bromosrebrowe natomiast oferowano w formatach od 6,5x9,5cm do 50x60cm (te ostatnie pakowane w kopertach po 10 i 25 sztuk).
 

Portrait-Rapid

Z katalogu wyrobów Fotonu na rok 1960:

„Papier portretowy do powiększeń o ciepłoczarnej barwie obrazu.”

Papier portretowy do powiększeń Portrait-Rapid.

Foton, papier portretowy.

Materiał reklamowy Bydgoskich Załadów Fotochemicznych.

Materiały światłoczułe negatywowe

 Foton Negatyw

 Pod koniec lat 70. w Zakładzie Doświadczalnym BZF opracowano dwa rodzaje materiałów negatywowych – Foton Negatyw NB01 (czułość 100 ASA) oraz Foton Negatyw NB04 (czułość 200 ASA). Z początkiem lat 80. wdrożono je do produkcji w formacie 120 oraz 35mm (jako ładunki dzienne na szpuli bez kasetki). Kiepska jakość efektów, uzyskiwanych na tych materiałach nie przychyliła się do uzyskania
pozytywnej opinii wśród fotografów. Co więcej,  narastający w kraju kryzys gospodarczy sprawił, że Foton Negatyw szybko zniknął z rynku.



Foton Negatyw NB01, czułość 100 ASA, termin ważności do listopada 1984r.

Foton Negatyw NB01, wersja małoobrazkowa, ładunek dzienny bez kasety. Materiał udostępnił Łukasz Bakuła.

Foton Negatyw NB04, czułość 200 ASA, termin ważności do lipca 1985r.

Foton Negatyw NB04, wersja małoobrazkowa, ładunek dzienny bez kasety.

Foton Negatyw NB04, wersja średnioformatowa i małoobrazkowa razem.

Foton Negatyw - pierwsza strona ulotki informacyjnej. Materiał udostępnił Łukasz Bakuła.

Foton Negatyw - druga strona ulotki informacyjnej. Materiał udostępnił Łukasz Bakuła.

Foton Black & White

Po roku 1989, a jeszcze przed przejęciem w 1997r. przez czeską Fomę, bydgoski Foton walcząc o przetrwanie produkował błony o nazwie „Black & White”. Jak sama nazwa wskazuje był to czarno-biały, negatywowy film fotograficzny o czułości 22° DIN, 125 ASA.

Błona zwojowa Foton Black & White. Światłoczułość 100 ASA, 21° DIN.

Błona zwojowa Foton Black & White. Termin wywołania do lutego 1998r.

Foton Black & White - ulotka informacyjna. Materiał udostępniony ze zbiorów prywatnych.

Fotoncolor

W połowie lat 60. Warszawskie Zakłady Fotochemiczne zaprzestały produkcji barwnych materiałów fotograficznych. Z inicjatywy dyrektora technicznego, bydgoskiego Fotonu  R. Budzowskiego, pozostałe zapasy komponentów i sensybilizatorów wraz z opracowaną technologią przekazano do Bydgoszczy, gdzie wykorzystano je do opracowania kolejnych wersji papieru barwnego „Fotoncolor”.Wraz z papierami do fotografii barwnej, BZF produkowały zestawy wywołujące „Fotoncolor” do ich obróbki. Zestawy te konfekcjonowano na 1 lub 5 litrów roztworów.

Zestaw wywołujący "Fotoncolor" na 1l roztworu.

Zestaw wywołujący "Fotoncolor". Termin ważności do 7 września 1981r.

 Zarówno papiery jak i chemikalia „Fotoncolor” pozostały w produkcji do początku lat 90.

Opracowanie będzie kontynuowane...